အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာသင်ယူနည်းများ

[Unicode]

ကျွန်မငယ်ငယ်က အင်္ဂလိပ်စာကို ဘယ်လို သင်ယူခဲ့သလဲဆိုတဲ့အကြောင်းလေးကို အရင်တစ်ပတ်စနေနေ့က မျှဝေပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်ကတော့ ကျွန်မရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေကနေ နားလည်သဘောပေါက်ထားတဲ့ ဘာသာစကားသင်ယူမှုနဲ့ သင်ယူနည်းတွေကို မျှဝေပါ့မယ်။ အင်္ဂလိပ်စာကို သင်ကြားသူရော၊ လေ့လာသူတွေ အတွက်ပါ အထောက်ကူပြုဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

အင်္ဂလိပ်စာသင်ယူနည်းတွေကို မပြောခင် ဘာသာစကားတွေအကြောင်း နားလည်ဖို့လိုပါတယ်။ နားမလည်ရင် သင်ယူမှုအတွက် နှောင့်နှေးမှုတွေဖြစ်နိုင်လို့ သေချာဖတ်ပေးပါ။

အင်္ဂလိပ်စကားဆိုတာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံက အင်္ဂလိပ်တွေ အသုံးပြုတဲ့  မိခင် ဘာသာစကားမို့လို အင်္ဂလိပ်စကားလို့ သုံးနှုန်းကြတာ အားလုံးသိကြမှာပါ။ ကျွန်မတို့တစ်တွေကတော့ မြန်မာစကားကို မိခင်စကားအဖြစ် ပြောရင်း ကြီးပြင်းလာကြသလို အခြားတိုင်းရင်းသားတွေလည်း ကိုယ့်ရဲ့ တိုင်းရင်းသားဘာသာစကားကို မိခင်စကားအဖြစ် ပြောရင်း ကြီးပြင်းလာကြတယ်။

 ကျွန်မတို့ မိခင်ဘာသာစကားကို စသိတဲ့ ကလေးဘဝကို စဉ်းစားကြည့်ပါ။ မွေးခါစ ကလေးတွေဟာ ပထမဦးဆုံး ဘာမှ မပြောတတ်ဘူး။ အရင်ဆုံး ဘေးက ပြောနေတဲ့ ဖေဖေ၊ မေမေ၊ မိသားစုဝင်တွေရဲ့ စကားတွေကို နားထောင်တယ်။ ကိုယ့်ကို စကားလာပြောသူတွေရဲ့ ပါးစပ်လှုပ်ပုံကို ကြည့်တယ်၊ အသံနေ အသံထားတွေကို နားထောင်တယ်။ တစ်ဖြည်းဖြည်းနဲ့ ဖေဖေ သော်လည်းကောင်း မေမေ သော်လည်းကောင်း စခေါ်တယ်။ စား၊ သွား စတဲ့ စကားလုံးလေးတွေကို တစ်လုံးစ နှစ်လုံးစ စမ်းပြီးတော့ ပြောကြည့်တယ်။  ပြီးရင် စကားလုံးတွဲလေးတွေ ပြောကြတယ်။ စာကြောင်းတိုတွေ နောက်မှာဆက်ပြောနိုင်လာတယ်။ ကျောင်းတက်ကြတဲ့ အချိန်ရောက်တဲ့အခါ စာကြောင်း ရှည်ရှည်တွေကို ပိုပြောနိုင်နေကြပြီ။ တစ်လျှောက်လုံးမှာ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ မိသားစုတွေက ဝိုင်းပြီး ကူညီကြတယ်။ အားပေးကြတယ်၊ သင်ပေးကြတယ်။ ရုပ်ပုံလေးတွေပြ၊ ပုံပြင်လေးတွေပြော၊ သီချင်းလေးတွေနားထောင်၊ ရုပ်ရှင်လေးတွေပြ၊ ကဗျာလေးတွေဆိုပြီး ကလေးတွေ စကားပိုပြောတတ်အောင်၊ ပျော်ရွှင်နေအောင်၊ အသိပညာတိုးအောင် အမျိုးမျိုး လုပ်ဆောင်ပေးကြတယ်။ ကလေးဟာ အမြင်အားဖြင့်၊ အကြားအားဖြင့် လေ့လာသင်ယူတယ်။ ပြီးရင် ကြားထားတာ၊ မြင်ထားတာအပေါ် ကိုယ်သိသလို တတ်သလို ပြောရင်း ပြောရင်းနဲ့ ဘာသာစကားဟာ ပိုပြီး ကြွယ်ဝလာတယ်။

ဘာသာစကားဟာ အပြန်အလှန်ပြောဆိုဖို့ အဆင်ပြေလာပြီဆိုတဲ့အချိန်မှာ ပြောဆိုရမယ့် အကြောင်းအရာ ဗဟုသုတတွေက အရေးပါလာတယ်။ ကိုယ်က သင်ကြားရေးအကြောင်းပြောချင်ပေမယ့် သင်ကြားရေးနဲ့ ဆိုင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို မလေ့လာထားရင် အသုံးနှုန်းတွေ မသိဘူး၊ ပြောတတ်သလောက် မဆွေးနွေးနိုင်ဘူး။ ကလေးတွေမှာတော့ မေးခွန်းတွေ မေးခြင်းအားဖြင့် ဗဟုသုတတိုးအောင် ကြိုးစားတယ်။ သိချင်စိတ်၊ တတ်ချင်စိတ်ကြောင့် မေးခွန်းပေါင်းများစွာ မေးကြတယ်။ လူကြီးတွေရဲ့ အဖြေတွေအပေါ်ကနေ ဗဟုသုတကို တည်ဆောက်ကြတယ်။ အဲဒီ့အခါကျမှ သူတို့ပြောချင်တဲ့ အကြောင်းအရာကို သင့်တော်တဲ့ စကားလုံး အသုံးနှုန်းတွေနဲ့ ပိုပြီး ကျွမ်းကျင်စွာ ပြောတတ်လာတယ်။ ဒါကြောင့် ဘာသာစကားကို ကိုယ်လေ့လာချင်တဲ့၊ ဆွေးနွေးချင်တဲ့ အကြောင်းအရာနဲ့ ချိတ်ဆက် လေ့လာဖို့လိုတယ်။ သဒ္ဒါကြည့်လေ့လာနေလို့ မလုံလောက်ဘူး၊ ကိုယ်ပြောချင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ပြောတတ်ဖို့ အဲဒီ့အကြောင်းအရာတွေကို ရည်ညွှန်းတဲ့ အသုံးအနှုန်းတွေ ဗဟုသုတတွေကိုပါ လေ့လာရမယ်။

ငယ်စဉ်က မိခင်ဘာသာစကားလေ့လာခဲ့တဲ့ အပေါ် အခြေခံပြီး ဒုတိယ (သို့) တတိယ ဘာသာစကားဖြစ်တဲ့ အင်္ဂလိပ်စကားကို ပြောတတ်အောင် ဘယ်လို လေ့ကျင့်မလဲဆိုတာ ဆက်ပြီး ဆွေးနွေးပါ့မယ်။

က) အမြင်အားဖြင့်၊ အကြားအားဖြင့် သင်ယူပါ။

—————————————-

ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်က မိဘတွေ ပြောတာကို ကြည့်ရင်း နားထောင်ရင်း သင်ယူခဲ့တာကို သတိရပါ။

၁ — အင်္ဂလိပ်လို စကားပြောတာတွေပါတဲ့ ဇာတ်ကားတွေကြည့်ပါ။

အသံထွက်တဲ့အခါ ပါးစပ်တွေကို ဘယ်လို ရွေ့သွားလဲ၊ လှုပ်သွားလဲ လေ့လာပါ။  ကြိုက်တဲ့ စာကြောင်းလေးတွေ၊ စကားလုံးလေးတွေရှိရင် မှတ်ထားပါ။ ခဏ ခဏ နားထောင်ကြည့်ပါ။ ဇာတ်ကားထဲမှာ ဘယ်စာကြောင်းကို ဘယ်လို ခံစားပြီး ဘယ်လို အသံအနိမ့်အမြင့်နဲ့ပြောသလဲဆိုတာတွေ လေ့လာလိုရပါတယ်။ လိုက်ပြောကြည့်ပါ။ တစ်ခါတစ်လေ အင်္ဂလိပ်စကားမှာလည်း မြန်မာစကားမှာလို စကားလုံးတူပေမယ့် အသံနေအသံထားမတူရင် အဓိပ္ပါယ်ကွဲတာမျိုးတွေရှိတာကို လေ့လာရမှာပါ။

၂ — စာအုပ်တွေဖတ်ပါ။

ကိုယ့်အဆင့်နဲ့ကိုက်ညီမယ့် စာအုပ်ကိုဖတ်ပါ။ စာအုပ်ရွေးချယ်တဲ့အခါ စာမျက်နှာ တစ်မျက်နှာမှာ ကိုယ်မသိတဲ့ စကားလုံး ၁၅ လုံး အထက်ပါနေရင် ကိုယ့်အဆင့်မဟုတ်မှန်းသိပါ။ အချို့က အဘိဓာန်စာအုပ်ကြီးတွေနဲ့ ရှာလိုက်ဖတ်လိုက်လုပ်ကြတယ်။ သိပ်ပြီး မထိရောက်ပါဘူး။ ကိုယ်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ စာအုပ်ထဲမှာ မသိတဲ့ စကားလုံးတွေပါခဲ့ရင် စာကြောင်း (သို့) စာပိုဒ်ကို အဆုံးထိဖတ်ပြီး အဲဒီ့စကားလုံးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို ခန့်မှန်းပါ။ အဲဒီ့လိုလုပ်တာဟာ စကားပြောတဲ့အခါ ဘာသာစကားနားလည်မှုကို အထောက်ကူပြုပါလိမ့်မယ်။ ဘာသာစကားအသုံးပြုပြောဖို့စကားလုံးတွေ ပိုကြွယ်ဝလာဖို့လည်း စာဖတ်ခြင်းက ကူညီနိုင်ပါတယ်။

၃ — အင်္ဂလိပ်သီချင်း၊ သတင်း၊ ဟောပြောပွဲတွေ နားထောင်ပါ။

ကြားလိုက်ရတဲ့ စကားလုံးတွေအပေါ် တတ်နိုင်သလောက် ထပ်တူကျအောင် လိုက်ပြောကြည့်ပါ။ စကားလုံးတွေရဲ့ အနောက်က (s)အသံတွေ (t) အသံတွေ (d)အသံတွေ စတာတွေကို ကြိုးစားပြီး ပြောကြည့်ပါ။ နားထောင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုလည်း နားထောင်သလို သုံးသွားတဲ့ အသုံးအနှုန်းတွေကိုလည်း နားထောင်ပါ။ သဘောကျတာလေးတွေကို မှတ်ထားပါ။ လေ့ကျင့်ပါ။ ကျွန်မငယ်ငယ်ကဆို ကတ်ဆက်အခွေထဲက အင်္ဂလိပ် ဇာတ်လမ်းတွေကို သူတို့အသံနဲ့ထပ်တူကျအောင် လိုက်ဆိုကြည့်တယ်။ တစ်သွေမတိမ်းဖြစ်အောင် လိုက်ဆိုနိုင်တဲ့အထိဆိုတယ်။ တစ်ခါတစ်လေ ပါးတွေတောင် ညောင်းတယ်။ မြန်မာစကားပြောတဲ့အခါ သုံးတဲ့ ပါးစပ်ကြွက်သားတွေနဲ့က တစ်ခါတစ်လေ မတူဘူးလေ။ ပြောနေမကျတဲ့အခါ ပါးစပ်လှုပ်တာ အကျွမ်းတဝင်ဖြစ်ဖို့ ကိုယ်က လေ့ကျင့်ပေးဖို့လိုတယ်။

ခ။ လုပ်ငန်းခွင်ဆိုင်ရာ၊ ဝါဿနာပါရာ ခေါင်းစဉ်တွေကနေတစ်ဆင့်သင်ယူပါ။

————————————————-

ဘာသာစကားကောင်းကောင်းပြောနိုင်ဖို့ ပြောမယ့်အကြောင်းအရာတွေကလည်း အရေးပါတယ်ဆိုတာ ကျွန်မ အပေါ်မှာ ပြောပြခဲ့ပါတယ်။ သဒ္ဒါစည်းမျဉ်းတွေသိပေမယ့် ပြောချင်တဲ့ အကြောင်းအရာနဲ့ အသုံးအနှုန်းတွေကို မသိရင် စကားတွေ ပြောထွက်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

၄ — ဒါကြောင့် ကိုယ့်ရဲ့ လုပ်ငန်းခွင် (သို့) ဝါဿနာနဲ့ဆက်စပ်တဲ့ ခေါင်းစဉ်တွေ အကြောင်း လေ့လာရင်း သင်ယူပါ။ ဆိုကြပါစို့ – ကျွန်မက ကားမောင်းတဲ့သူတစ်ယောက်ဖြစ်တယ်။ ကျွန်မ နိုင်ငံခြားသားတွေကို ကားမောင်းပို့ရင်း စကားပြောချင်တယ်ဆိုရင် ကျွန်မ ပုံမှန်ပြောမယ့် အကြောင်းအရာတွေက နိုင်ငံခြားသားတွေရဲ့ နိုင်ငံတွေ အကြောင်း၊ ကိုယ့်နိုင်ငံအကြောင်း၊ ကိုယ်နေတဲ့ မြို့ အကြောင်းတွေ ဖြစ်ချင်ဖြစ်မှာပေါ့။ ဒါဆို ကျွန်မ စာဖတ်ဖို့ ရွေးချယ်တဲ့အခါ၊ နားထောင်ဖို့ ရွေးချယ်တဲ့အခါ ကိုယ်သိချင်တဲ့ နိုင်ငံနဲ့ဆက်စပ်တာ၊ ကိုယ့်နိုင်ငံ ကိုယ့်မြို့နဲ့ ဆက်စပ်တာတွေကို ရွေးချယ်သင့်တယ်။ အဲဒါမှ တစ်ချက်ခုတ် နှစ်ချက်ပြတ်ဆိုသလို ကိုယ်ပြောချင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုလည်း ပိုသိလာမယ်၊ အဲဒီ့အကြောင်းအရာတွေကို အင်္ဂလိပ်လို ဘယ်လို ပြောကြတယ်၊ ရေးကြတယ်ဆိုတာ လေ့လာနိုင်မယ်။ ပြီးရင် အပေါ်မှာ ပြောခဲ့သလို လိုက်ပြောကြည့်မယ်၊ လိုက်ရေးကြည့်ရမယ်။

ဝါဿနာပါရာခေါင်းစဉ်ဆိုလည်း အပေါ်ကအတိုင်းပါပဲ။ ကိုယ်က ဘောလုံးစိတ်ဝင်စားတယ်ဆိုရင် ဘောလုံးသတင်းတွေ၊ ဘောလုံးကြေငြာချက်တွေ စတာတွေကို အင်္ဂလိပ်လို စဖတ်ကြည့်ပေါ့၊နားထောင်ကြည့်ပေါ့။ ပြန်ပြောကြည့်ပေါ့။

၅ — သိချင်စိတ်ကလည်း ဘာသာစကားသင်ယူတဲ့အခါမှာ အရေးပါပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအရာကို ဒီနေရာမှာ ဘယ်လို ပြောရတာလဲ၊ ဘယ်လိုအချိန်မှာ ဘယ်လို အသုံးအနှုန်းမျိုးကို သုံးသင့်လဲ စတဲ့ ဘာသာစကား/အကြောင်းအရာတွေနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ မေးခွန်း ကိုယ့်ခေါင်းထဲမှာ ရှိမှ ကိုယ်သိချင်တာ မြန်မြန်သိနိုင်မယ်၊ သိချင်စိတ်ပြင်း၃ပြရင် လေ့လာဖြစ်တယ်၊ လေ့လာဖြစ်ရင် ပိုတတ်လွယ်တယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်သင်ယူမှုအတွက် မေးခွန်းမေးရတာ မရှက်ပါနဲ့။

ဂ။ သူငယ်ချင်း၊ မိသားစုအပြင် ပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေနဲ့ ပူးပေါင်းပါ။

——————————————–

ကျွန်မတို့ငယ်စဉ်က အားလုံးက ရည်ရွယ်၍ ဖြစ်စေ၊ မရည်ရွယ်ဘဲဖြစ်စေ သင်ပေးခဲ့တာတွေကို အမှတ်ရပါ။

၆ — ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေကို နားလည်အောင် ပြောပြပါ။

ငယ်ငယ်က မှားသွားရင်အောင် ဝိုင်းမလှောင်ဘဲ ပံ့ပိုးကြသလို အခု ကိုယ်က လေ့ကျင့်ပြီဆိုရင် ဝိုင်းမလှောင်ဘဲ အတတ်နိုင်ဆုံး ကူညီပေးကြဖို့ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောပါ။ စကားပြောတဲ့အခါ အမှားတွေ အမြဲလာလာထောက်နေတာမျိုးကို လုပ်စေချင်သလား ဒါမှမဟုတ် ဘယ်လို အချက်အလက်တွေအပေါ် မှားသွားရင် ပြင်ပေးပါဆိုတာမျိုးပြောမလားဆိုတာကတော့ ကိုယ်တိုင်ဆုံးဖြတ်ဖို့လိုပါတယ်။ လူတိုင်းဟာ အမှားပါမှာပဲ။ စကားပြောတဲ့အခါ သဒ္ဒါမှားတိုင်း ပြင်စရာမလိုပါဘူး။ အားလုံးနားလည်နိုင်ဖို့ ဘာသာစကားကို အသုံးပြုကြတာဖြစ်လို့ နားလည်ဖို့ အဓိကပါပဲ။ ကိုယ့်သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေတွေ အင်္ဂလိပ်စကားကို ကြိုးစားပြောနေချိန်မှာ မလှောင်ကြဖို့လည်း မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ်။ သူတို့ကို ပံ့ပိုးပေးပါ၊ အားပေးပါ၊ ဆက်ပြောရဲအောင် ကူညီပါ။

၇ — သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ စကားဝိုင်းလေးတွေလုပ်ပါ။ အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာနေသူတွေ အချင်းချင်း ခေါင်းစဉ်တစ်ခုအပေါ် အခြေခံပြီး အင်္ဂလိပ်လို စကားဝိုင်းလေးတွေ လုပ်ကြည့်ပါ။ တစ်ပတ်ကို တစ်ရက်ဖြစ်စေ၊ နှစ်ရက်ဖြစ်စေ ပုံမှန် တွေ့ပြီး စကားဝိုင်းလေးကို တစ်နာရီလောက်ဖြစ်ဖြစ်လုပ်ကြည့်ပါ။ သူငယ်ချင်းတွေ ပူးပေါင်းပြီး အပြန်အလှန် သင်ယူခြင်းဟာ ထိရောက်မှုရှိပါတယ်။ စာကြောင်းတစ်ကြောင်းကို ကိုယ်ပြောတဲ့ပုံနဲ့ နောက်တစ်ယောက်ပြောလိုက်တဲ့ပုံမတူနိုင်ပါဘူး။ သူများတွေ ဘယ်လိုပြောကြလဲဆိုတာ လေ့လာနိုင်သလို ကိုယ်တိုင်လည်း လေ့ကျင့်ဖို့အတွက် အခွင့်အလမ်းရမှာပါ။

၈ — တစ်ယောက်ထဲ (သို့) သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ ဂိမ်းလေးတွေ ကစားကြည့်ပါ။ ကျွန်မတို့ငယ်ငယ်ကဆိုရင် စကားလုံးဆက်တာတို့(Scramble) ၊ ပဟေဠိဝှက်တာတို့(puzzles)စကားလုံးရှာတာတို့ (word search)၊ ဘင်ဂိုကစားနည်းတို့ (bingo)၊ နောက်စာလုံးနဲ့ အစစာလုံးပြန်ပြော (last letter game) စတဲ့ ကစားနည်းတွေကို သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ အတူတူ အားရင် ကစားတယ်။ ဘယ်သူမှမအားရင် တစ်ယောက်ထဲလုပ်တယ်။ ပျော်စရာလည်းကောင်းတယ်၊ ဝေါဟာရကြွယ်ဝဖို့လည်း အထောက်ကူပြုတယ်။

၉ — နိုင်ငံခြားသားတွေ ရှာပြီး လေ့ကျင့်ပါ။ 

တစ်ယောက်ထဲ သွားမပြောရဲရင် အဖွဲ့လိုက် နိုင်ငံခြားသားတွေ ရှိတတ်မယ့်နေရာလေးတွေရှာပြီး သွားကြည့်ပါ။ တတ်သလောက် မှတ်သလောက် ပြောကြည့်ပါ။ မှားတာ မှန်တာထက် ပြောရဲဖို့ အဓိကမို့ သူငယ်ချင်းတွေစုပြီး ပျော်ပျော်ပါးပါး သွားပြီး လေ့ကျင့်ပါ။ တစ်ချို့နိုင်ငံခြားသားတွေက စကားပြန်ပြောပေးချင်ကြသလို၊ အချို့ကလည်း ပြောချင်မှ ပြောမှာပါ။ ပြန်မပြောလို့ စိတ်မညစ်ပါနဲ့။ ကိုယ်တွေနဲ့ ပြောချင်မယ့်သူတွေကို ဆက်ရှာကြည့်ပါ။

ဃ။ တစ်ယောက်ထဲ လေ့ကျင့်ပါ။

——————————-

၁၀ — နေ့စဉ်မှတ်တမ်း၊ မှတ်စု၊ သုံးသပ်လွှာ၊ စာ တွေ ရေးကြည့်ပါ။

ကျွန်မဆိုရင် မရှိတဲ့ – မသိတဲ့ တစ်စုံတစ်ယောက်ဆီကိုစာရေးလေ့ရှိတယ်။ ကိုယ်တစ်နေ့တာ လုပ်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ၊ တွေ့ခဲ့ မြင်ခဲ့တာတွေကို အဲဒီ့လူကိုပြောပြတယ်။ နောက်တော့ ကျွန်မရဲ့ သူငယ်ချင်းလည်းဖြစ် ဆရာမလည်းဖြစ်တဲ့သူဆီကို စာရေးတယ်။ သူ့ဆီကို ပို့ပို့ မပို့ပို့ စာရေးတယ်။ စာရေးဖို့အတွက် ကျွန်မ အကြောင်းအရာတွေကို စဉ်းစားရသလို ဘယ်လိုရေးမလဲဆိုတာကိုလည်း စဉ်းစားရတယ်။ နှုတ်ကပြောရဲဖို့အတွက် ဒီလို စာရေးလေ့ကျင့်တာကလည်း ပံ့ပိုးမှုပေးပါတယ်။ 

၁၁ — အသံထွက်ပြီး ဖတ်ကြည့်ပါ။ အသံသွင်းပြီး နားထောင်ကြည့်ပါ။

ကိုယ်ရေးထားတဲ့ စာကိုဖြစ်ဖြစ်၊ ကိုယ်ဖတ်ချင်တဲ့ စာအုပ်ကိုဖြစ်ဖြစ် အသံထွက်ပြီး အသံနေအသံထားအမျိုးမျိုး၊ အဖြတ်အတောက် မှန်မှန်နဲ့ အသံတွေပီအောင် ဖတ်ကြည့်ပါ။ အသံပီအောင်ဆိုတာ (s, t, d)စတဲ့ နောက်ဆုံးမှာပါတဲ့ စကားလုံးတွေရဲ့ အသံကို ချန်မထားပဲ သေသေချာချာဖတ်ဖို့ကိုပြောတာပါ။ အဆင်ချောလာရင် အသံသွင်းကြည့်ပါ။ ကိုယ့်အသံကို ပြန်နားထောင်ကြည့်ပါ။ ဘယ်နေရာတွေမှာ ဘယ်လိုဖြစ်နေလဲဆိုတာ လေ့လာနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်မဆိုရင် အခုချိန်ထိ အသံထွက်ပြီး ဖတ်ရတာ ကြိုက်တယ်။ (ဗွီဒီယိုရိုက်ချင်ရင်လည်း ရိုက်ကြည့်ပါ ဘယ်အချိန်မှာ ဘယ်လို ပြောလဲဆိုတာသိနိုင်တာပေါ့။)

ကဲ အင်္ဂလိပ်စာ သင်မယ်ဆိုရင် နည်းလမ်းတွေက အများကြီးရှိပါသေးတယ်။ ဒီနေ့အတွက်ကတော့ ဒီမျှပါပဲ။ အခုမျှဝေခဲ့တာတွေကတော့ ကျွန်မ အဓိက လုပ်ခဲ့တဲ့နည်းလမ်းတွေဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာ အားလုံးကို မှတ်မိစေချင်တဲ့ အချက် (၃) ချက်ကတော့ ”  ၁ – ဘာသာစကားဆိုတာ အကြားအားဖြင့်၊ အမြင်အားဖြင့်  စတင်သင်ယူတယ်၊ နှုတ်အားဖြင့်၊ အရေးအားဖြင့် ပြန်လည် အသုံးပြုတယ်။  Speaking တက်ချင်လို့ဆိုပြီး တစ်မျိုးထဲ သင်လို့မရပါဘူး။ Reading, Writing, Speaking, Listening အားလုံး လေ့ကျင့်ဖို့လိုပါတယ်။ 

၂ – ပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေရဲ့ ပံ့ပိုးမှုက အရေးပါသလို၊ ကိုယ်တိုင်ကလည်း လေ့လာထားတဲ့ အရာတွေကို အမြဲစမ်းပြီး သုံးနေဖို့လိုတယ်။ ဘာသာစကားလေ့လာတဲ့အခါ ဘာသာစကားရဲ့ သဒ္ဒါတွေ၊ စည်းမျဉ်းတွေကိုကြည့်ပဲ လေ့လာလို့ မရဘူး၊ ဘာသာစကားကို အသုံးပြုပြီး ပြောမယ့် အကြောင်းအရာတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်လေ့လာမှ ပိုထိရောက်တယ်။

၃ – ပြီးရင် အရေးကြီးဆုံးကတော့ ကျွန်မတို့တစ်တွေ မွေးမွေးချင်းကနေ အခုအချိန်ထိ အသစ်တွေ သင်ယူနေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူတဲ့အခါမှာလဲ အခုသင် အခုတတ်ဆိုတာမျိုးက မဖြစ်နိုင်တဲ့အတွက် တစ်လလောက် အပြတ်သင်၊ နွေရာသီအတတ်သင်တွေဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ သိစေချင်ပါတယ်။ ဘာသာစကားတစ်ခုကို ကျွမ်းကျင်ဖို့ အချိန်၊သင်ယူလိုစိတ်၊ပူးပေါင်းမှု၊ဗဟုသုတ အများကြီးလိုပါတယ်။” 

ကျွန်မရဲ့ သင်ယူမှု အတွေ့အကြုံကနေ တစ်စုံတစ်ခု ရလိုက်မယ်ဆိုရင် ကျွန်မ ဝမ်းသာမိမှာပါ။ အားလုံး သင်ယူမှုမှာ ပျော်မွေ့သူတွေ ဖြစ်ကြပါစေ။

မေတ္တာဖြင့်….

                Sayarma-ဆရာမ

Photo : ၂၀၁၅ ခုနှစ် New Yorkမှာ ကလင်တန်ရဲ့ သမီး Chelsea Clinton, အိန္ဒိယက နိုလ်ဘယ်ဆုရှင် Kailash Satyarthi, တရုတ်နိုင်ငံ the Sun Media က Yang Lanတို့နဲ့အတူ အဖွင့်ဆွေးနွေးစကားဝိုင်းမှာ ပြောခဲ့စဉ်တုန်းကပါ။ ကျွန်မရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူမှုရဲ့ မှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက် မျှဝေခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

[Zawgyi]

ကၽြန္မငယ္ငယ္က အဂၤလိပ္စာကို ဘယ္လို သင္ယူခဲ့သလဲဆိုတဲ့အေၾကာင္းေလးကို အရင္တစ္ပတ္စေနေန႕က မွ်ေဝေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီတစ္ပတ္ကေတာ့ ကၽြန္မရဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳေတြကေန နားလည္သေဘာေပါက္ထားတဲ့ ဘာသာစကားသင္ယူမွဳနဲ႕ သင္ယူနည္းေတြကို မွ်ေဝပါ့မယ္။ အဂၤလိပ္စာကို သင္ၾကားသူေရာ၊ ေလ့လာသူေတြ အတြက္ပါ အေထာက္ကူျပဳဖုိ႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

အဂၤလိပ္စာသင္ယူနည္းေတြကို မေျပာခင္ ဘာသာစကားေတြအေၾကာင္း နားလည္ဖို႕လိုပါတယ္။ နားမလည္ရင္ သင္ယူမွဳအတြက္ ေႏွာင့္ေႏွးမွဳေတြျဖစ္နုိင္လို႕ ေသခ်ာဖတ္ေပးပါ။

အဂၤလိပ္စကားဆိုတာ အဂၤလန္နုိင္ငံက အဂၤလိပ္ေတြ အသံုးျပဳတဲ့  မိခင္ ဘာသာစကားမို႕လို အဂၤလိပ္စကားလို႕ သံုးႏွုန္းၾကတာ အားလံုးသိၾကမွာပါ။ ကၽြန္မတို႕တစ္ေတြကေတာ့ ျမန္မာစကားကို မိခင္စကားအျဖစ္ ေျပာရင္း ၾကီးျပင္းလာၾကသလို အျခားတိုင္းရင္းသားေတြလည္း ကိုယ့္ရဲ႕ တိုင္းရင္းသားဘာသာစကားကို မိခင္စကားအျဖစ္ ေျပာရင္း ၾကီးျပင္းလာၾကတယ္။

 ကၽြန္မတို႕ မိခင္ဘာသာစကားကို စသိတဲ့ ကေလးဘဝကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေမြးခါစ ကေလးေတြဟာ ပထမဦးဆံုး ဘာမွ မေျပာတတ္ဘူး။ အရင္ဆံုး ေဘးက ေျပာေနတဲ့ ေဖေဖ၊ ေမေမ၊ မိသားစုဝင္ေတြရဲ႕ စကားေတြကို နားေထာင္တယ္။ ကိုယ့္ကို စကားလာေျပာသူေတြရဲ႕ ပါးစပ္လွဳပ္ပံုကို ၾကည့္တယ္၊ အသံေန အသံထားေတြကို နားေထာင္တယ္။ တစ္ျဖည္းျဖည္းနဲ႕ ေဖေဖ ေသာ္လည္းေကာင္း ေမေမ ေသာ္လည္းေကာင္း စေခၚတယ္။ စား၊ သြား စတဲ့ စကားလံုးေလးေတြကို တစ္လံုးစ ႏွစ္လံုးစ စမ္းျပီးေတာ့ ေျပာၾကည့္တယ္။  ျပီးရင္ စကားလံုးတြဲေလးေတြ ေျပာၾကတယ္။ စာေၾကာင္းတိုေတြ ေနာက္မွာဆက္ေျပာနုိင္လာတယ္။ ေက်ာင္းတက္ၾကတဲ့ အခ်ိန္ေရာက္တဲ့အခါ စာေၾကာင္း ရွည္ရွည္ေတြကို ပိုေျပာနုိင္ေနၾကျပီ။ တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႕ မိသားစုေတြက ဝိုင္းျပီး ကူညီၾကတယ္။ အားေပးၾကတယ္၊ သင္ေပးၾကတယ္။ ရုပ္ပံုေလးေတြျပ၊ ပံုျပင္ေလးေတြေျပာ၊ သီခ်င္းေလးေတြနားေထာင္၊ ရုပ္ရွင္ေလးေတြျပ၊ ကဗ်ာေလးေတြဆိုျပီး ကေလးေတြ စကားပိုေျပာတတ္ေအာင္၊ ေပ်ာ္ရႊင္ေနေအာင္၊ အသိပညာတိုးေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ေပးၾကတယ္။ ကေလးဟာ အျမင္အားျဖင့္၊ အၾကားအားျဖင့္ ေလ့လာသင္ယူတယ္။ ျပီးရင္ ၾကားထားတာ၊ ျမင္ထားတာအေပၚ ကိုယ္သိသလို တတ္သလို ေျပာရင္း ေျပာရင္းနဲ႕ ဘာသာစကားဟာ ပိုျပီး ၾကြယ္ဝလာတယ္။

ဘာသာစကားဟာ အျပန္အလွန္ေျပာဆိုဖုိ႕ အဆင္ေျပလာျပီဆိုတဲ့အခ်ိန္မွာ ေျပာဆိုရမယ့္ အေၾကာင္းအရာ ဗဟုသုတေတြက အေရးပါလာတယ္။ ကိုယ္က သင္ၾကားေရးအေၾကာင္းေျပာခ်င္ေပမယ့္ သင္ၾကားေရးနဲ႕ ဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ မေလ့လာထားရင္ အသံုးႏွဳန္းေတြ မသိဘူး၊ ေျပာတတ္သေလာက္ မေဆြးေႏြးနုိင္ဘူး။ ကေလးေတြမွာေတာ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးျခင္းအားျဖင့္ ဗဟုသုတတိုးေအာင္ ၾကိဳးစားတယ္။ သိခ်င္စိတ္၊ တတ္ခ်င္စိတ္ေၾကာင့္ ေမးခြန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေမးၾကတယ္။ လူၾကီးေတြရဲ႕ အေျဖေတြအေပၚကေန ဗဟုသုတကို တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ အဲဒီ့အခါက်မွ သူတို႕ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကို သင့္ေတာ္တဲ့ စကားလံုး အသံုးႏွုန္းေတြနဲ႕ ပိုျပီး ကၽြမ္းက်င္စြာ ေျပာတတ္လာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာသာစကားကို ကိုယ္ေလ့လာခ်င္တဲ့၊ ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ ေလ့လာဖို႕လိုတယ္။ သဒၵါၾကည့္ေလ့လာေနလို႕ မလံုေလာက္ဘူး၊ ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ေျပာတတ္ဖို႕ အဲဒီ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ရည္ညႊန္းတဲ့ အသံုးအႏွုန္းေတြ ဗဟုသုတေတြကိုပါ ေလ့လာရမယ္။

ငယ္စဥ္က မိခင္ဘာသာစကားေလ့လာခဲ့တဲ့ အေပၚ အေျခခံျပီး ဒုတိယ (သို႕) တတိယ ဘာသာစကားျဖစ္တဲ့ အဂၤလိပ္စကားကို ေျပာတတ္ေအာင္ ဘယ္လို ေလ့က်င့္မလဲဆိုတာ ဆက္ျပီး ေဆြးေႏြးပါ့မယ္။

က) အျမင္အားျဖင့္၊ အၾကားအားျဖင့္ သင္ယူပါ။

—————————————-

ကၽြန္မတို႕ ငယ္ငယ္က မိဘေတြ ေျပာတာကို ၾကည့္ရင္း နားေထာင္ရင္း သင္ယူခဲ့တာကို သတိရပါ။

၁ — အဂၤလိပ္လို စကားေျပာတာေတြပါတဲ့ ဇာတ္ကားေတြၾကည့္ပါ။

အသံထြက္တဲ့အခါ ပါးစပ္ေတြကို ဘယ္လို ေရြ႕သြားလဲ၊ လွဳပ္သြားလဲ ေလ့လာပါ။  ၾကိဳက္တဲ့ စာေၾကာင္းေလးေတြ၊ စကားလံုးေလးေတြရွိရင္ မွတ္ထားပါ။ ခဏ ခဏ နားေထာင္ၾကည့္ပါ။ ဇာတ္ကားထဲမွာ ဘယ္စာေၾကာင္းကို ဘယ္လို ခံစားျပီး ဘယ္လို အသံအနိမ့္အျမင့္နဲ႕ေျပာသလဲဆိုတာေတြ ေလ့လာလိုရပါတယ္။ လုိက္ေျပာၾကည့္ပါ။ တစ္ခါတစ္ေလ အဂၤလိပ္စကားမွာလည္း ျမန္မာစကားမွာလို စကားလံုးတူေပမယ့္ အသံေနအသံထားမတူရင္ အဓိပၸါယ္ကြဲတာမ်ိဳးေတြရွိတာကို ေလ့လာရမွာပါ။

၂ — စာအုပ္ေတြဖတ္ပါ။

ကိုယ့္အဆင့္နဲ႕ကိုက္ညီမယ့္ စာအုပ္ကိုဖတ္ပါ။ စာအုပ္ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ စာမ်က္ႏွာ တစ္မ်က္ႏွာမွာ ကိုယ္မသိတဲ့ စကားလံုး ၁၅ လံုး အထက္ပါေနရင္ ကိုယ့္အဆင့္မဟုတ္မွန္းသိပါ။ အခ်ိဳ႕က အဘိဓာန္စာအုပ္ၾကီးေတြနဲ႕ ရွာလုိက္ဖတ္လုိက္လုပ္ၾကတယ္။ သိပ္ျပီး မထိေရာက္ပါဘူး။ ကိုယ္နဲ႕ကိုက္ညီတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ မသိတဲ့ စကားလံုးေတြပါခဲ့ရင္ စာေၾကာင္း (သို႕) စာပုိဒ္ကို အဆံုးထိဖတ္ျပီး အဲဒီ့စကားလံုးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ခန္႕မွန္းပါ။ အဲဒီ့လိုလုပ္တာဟာ စကားေျပာတဲ့အခါ ဘာသာစကားနားလည္မွဳကို အေထာက္ကူျပဳပါလိမ့္မယ္။ ဘာသာစကားအသံုးျပဳေျပာဖို႕စကားလံုးေတြ ပိုၾကြယ္ဝလာဖို႕လည္း စာဖတ္ျခင္းက ကူညီနုိင္ပါတယ္။

၃ — အဂၤလိပ္သီခ်င္း၊ သတင္း၊ ေဟာေျပာပြဲေတြ နားေထာင္ပါ။

ၾကားလုိက္ရတဲ့ စကားလံုးေတြအေပၚ တတ္နုိင္သေလာက္ ထပ္တူက်ေအာင္ လုိက္ေျပာၾကည့္ပါ။ စကားလံုးေတြရဲ႕ အေနာက္က (s)အသံေတြ (t) အသံေတြ (d)အသံေတြ စတာေတြကို ၾကိဳးစားျပီး ေျပာၾကည့္ပါ။ နားေထာင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုလည္း နားေထာင္သလို သံုးသြားတဲ့ အသံုးအႏွုန္းေတြကိုလည္း နားေထာင္ပါ။ သေဘာက်တာေလးေတြကို မွတ္ထားပါ။ ေလ့က်င့္ပါ။ ကၽြန္မငယ္ငယ္ကဆို ကတ္ဆက္အေခြထဲက အဂၤလိပ္ ဇာတ္လမ္းေတြကို သူတို႕အသံနဲ႕ထပ္တူက်ေအာင္ လုိက္ဆိုၾကည့္တယ္။ တစ္ေသြမတိမ္းျဖစ္ေအာင္ လုိက္ဆိုနုိင္တဲ့အထိဆိုတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ပါးေတြေတာင္ ေညာင္းတယ္။ ျမန္မာစကားေျပာတဲ့အခါ သံုးတဲ့ ပါးစပ္ၾကြက္သားေတြနဲ႕က တစ္ခါတစ္ေလ မတူဘူးေလ။ ေျပာေနမက်တဲ့အခါ ပါးစပ္လွဳပ္တာ အကၽြမ္းတဝင္ျဖစ္ဖို႕ ကိုယ္က ေလ့က်င့္ေပးဖို႕လိုတယ္။

ခ။ လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာ၊ ဝါႆနာပါရာ ေခါင္းစဥ္ေတြကေနတစ္ဆင့္သင္ယူပါ။

————————————————-

ဘာသာစကားေကာင္းေကာင္းေျပာနုိင္ဖုိ႕ ေျပာမယ့္အေၾကာင္းအရာေတြကလည္း အေရးပါတယ္ဆိုတာ ကၽြန္မ အေပၚမွာ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ သဒၵါစည္းမ်ဥ္းေတြသိေပမယ့္ ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႕ အသံုးအႏွုန္းေတြကို မသိရင္ စကားေတြ ေျပာထြက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

၄ — ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ (သို႕) ဝါႆနာနဲ႕ဆက္စပ္တဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြ အေၾကာင္း ေလ့လာရင္း သင္ယူပါ။ ဆိုၾကပါစို႕ – ကၽြန္မက ကားေမာင္းတဲ့သူတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္မ နုိင္ငံျခားသားေတြကို ကားေမာင္းပို႕ရင္း စကားေျပာခ်င္တယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မ ပံုမွန္ေျပာမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြက နုိင္ငံျခားသားေတြရဲ႕ နုိင္ငံေတြ အေၾကာင္း၊ ကိုယ့္နုိင္ငံအေၾကာင္း၊ ကိုယ္ေနတဲ့ ျမိဳ႕ အေၾကာင္းေတြ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒါဆို ကၽြန္မ စာဖတ္ဖို႕ ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ၊ နားေထာင္ဖို႕ ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ ကိုယ္သိခ်င္တဲ့ နုိင္ငံနဲ႕ဆက္စပ္တာ၊ ကိုယ့္နုိင္ငံ ကိုယ့္ျမိဳ႕နဲ႕ ဆက္စပ္တာေတြကို ေရြးခ်ယ္သင့္တယ္။ အဲဒါမွ တစ္ခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ဆိုသလို ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုလည္း ပိုသိလာမယ္၊ အဲဒီ့အေၾကာင္းအရာေတြကို အဂၤလိပ္လုိ ဘယ္လို ေျပာၾကတယ္၊ ေရးၾကတယ္ဆိုတာ ေလ့လာနုိင္မယ္။ ျပီးရင္ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလို လုိက္ေျပာၾကည့္မယ္၊ လုိက္ေရးၾကည့္ရမယ္။

ဝါႆနာပါရာေခါင္းစဥ္ဆိုလည္း အေပၚကအတိုင္းပါပဲ။ ကိုယ္က ေဘာလံုးစိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုရင္ ေဘာလံုးသတင္းေတြ၊ ေဘာလံုးေၾကျငာခ်က္ေတြ စတာေတြကို အဂၤလိပ္လို စဖတ္ၾကည့္ေပါ့၊နားေထာင္ၾကည့္ေပါ့။ ျပန္ေျပာၾကည့္ေပါ့။

၅ — သိခ်င္စိတ္ကလည္း ဘာသာစကားသင္ယူတဲ့အခါမွာ အေရးပါပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာကို ဒီေနရာမွာ ဘယ္လို ေျပာရတာလဲ၊ ဘယ္လိုအခ်ိန္မွာ ဘယ္လို အသံုးအႏွုန္းမ်ိဳးကို သံုးသင့္လဲ စတဲ့ ဘာသာစကား/အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႕ ဆက္စပ္တဲ့ ေမးခြန္း ကိုယ့္ေခါင္းထဲမွာ ရွိမွ ကိုယ္သိခ်င္တာ ျမန္ျမန္သိနုိင္မယ္၊ သိခ်င္စိတ္ျပင္း၃ျပရင္ ေလ့လာျဖစ္တယ္၊ ေလ့လာျဖစ္ရင္ ပိုတတ္လြယ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္သင္ယူမွဳအတြက္ ေမးခြန္းေမးရတာ မရွက္ပါနဲ႕။

ဂ။ သူငယ္ခ်င္း၊ မိသားစုအျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္ကလူေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းပါ။

——————————————–

ကၽြန္မတို႕ငယ္စဥ္က အားလံုးက ရည္ရြယ္၍ ျဖစ္ေစ၊ မရည္ရြယ္ဘဲျဖစ္ေစ သင္ေပးခဲ့တာေတြကုိ အမွတ္ရပါ။

၆ — ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္ကလူေတြကို နားလည္ေအာင္ ေျပာျပပါ။

ငယ္ငယ္က မွားသြားရင္ေအာင္ ဝိုင္းမေလွာင္ဘဲ ပံ့ပိုးၾကသလို အခု ကိုယ္က ေလ့က်င့္ျပီဆိုရင္ ဝုိင္းမေလွာင္ဘဲ အတတ္နုိင္ဆံုး ကူညီေပးၾကဖို႕ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာပါ။ စကားေျပာတဲ့အခါ အမွားေတြ အျမဲလာလာေထာက္ေနတာမ်ိဳးကို လုပ္ေစခ်င္သလား ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လို အခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မွားသြားရင္ ျပင္ေပးပါဆိုတာမ်ိဳးေျပာမလားဆိုတာကေတာ့ ကိုယ္တုိင္ဆံုးျဖတ္ဖို႕လိုပါတယ္။ လူတိုင္းဟာ အမွားပါမွာပဲ။ စကားေျပာတဲ့အခါ သဒၵါမွားတုိင္း ျပင္စရာမလိုပါဘူး။ အားလံုးနားလည္နုိင္ဖို႕ ဘာသာစကားကို အသံုးျပဳၾကတာျဖစ္လို႕ နားလည္ဖုိ႕ အဓိကပါပဲ။ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြေတြ အဂၤလိပ္စကားကို ၾကိဳးစားေျပာေနခ်ိန္မွာ မေလွာင္ၾကဖုိ႕လည္း ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။ သူတို႕ကို ပံ့ပိုးေပးပါ၊ အားေပးပါ၊ ဆက္ေျပာရဲေအာင္ ကူညီပါ။

၇ — သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ အဂၤလိပ္စာ စကားဝိုင္းေလးေတြလုပ္ပါ။ အဂၤလိပ္စာ ေလ့လာေနသူေတြ အခ်င္းခ်င္း ေခါင္းစဥ္တစ္ခုအေပၚ အေျခခံျပီး အဂၤလိပ္လို စကားဝိုင္းေလးေတြ လုပ္ၾကည့္ပါ။ တစ္ပတ္ကို တစ္ရက္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ရက္ျဖစ္ေစ ပံုမွန္ ေတြ႕ျပီး စကားဝုိင္းေလးကို တစ္နာရီေလာက္ျဖစ္ျဖစ္လုပ္ၾကည့္ပါ။ သူငယ္ခ်င္းေတြ ပူးေပါင္းျပီး အျပန္အလွန္ သင္ယူျခင္းဟာ ထိေရာက္မွုရွိပါတယ္။ စာေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းကို ကိုယ္ေျပာတဲ့ပံုနဲ႕ ေနာက္တစ္ေယာက္ေျပာလုိက္တဲ့ပံုမတူနုိင္ပါဘူး။ သူမ်ားေတြ ဘယ္လိုေျပာၾကလဲဆိုတာ ေလ့လာနုိင္သလို ကိုယ္တုိင္လည္း ေလ့က်င့္ဖုိ႕အတြက္ အခြင့္အလမ္းရမွာပါ။

၈ — တစ္ေယာက္ထဲ (သို႕) သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ အဂၤလိပ္စာ ဂိမ္းေလးေတြ ကစားၾကည့္ပါ။ ကၽြန္မတို႕ငယ္ငယ္ကဆိုရင္ စကားလံုးဆက္တာတို႕(Scramble) ၊ ပေဟဠိဝွက္တာတို႕(puzzles)စကားလံုးရွာတာတို႕ (word search)၊ ဘင္ဂိုကစားနည္းတို႕ (bingo)၊ ေနာက္စာလံုးနဲ႕ အစစာလံုးျပန္ေျပာ (last letter game) စတဲ့ ကစားနည္းေတြကို သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ အတူတူ အားရင္ ကစားတယ္။ ဘယ္သူမွမအားရင္ တစ္ေယာက္ထဲလုပ္တယ္။ ေပ်ာ္စရာလည္းေကာင္းတယ္၊ ေဝါဟာရၾကြယ္ဝဖို႕လည္း အေထာက္ကူျပဳတယ္။

၉ — နုိင္ငံျခားသားေတြ ရွာျပီး ေလ့က်င့္ပါ။ 

တစ္ေယာက္ထဲ သြားမေျပာရဲရင္ အဖြဲ႕လုိက္ နုိင္ငံျခားသားေတြ ရွိတတ္မယ့္ေနရာေလးေတြရွာျပီး သြားၾကည့္ပါ။ တတ္သေလာက္ မွတ္သေလာက္ ေျပာၾကည့္ပါ။ မွားတာ မွန္တာထက္ ေျပာရဲဖုိ႕ အဓိကမို႕ သူငယ္ခ်င္းေတြစုျပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး သြားျပီး ေလ့က်င့္ပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕နုိင္ငံျခားသားေတြက စကားျပန္ေျပာေပးခ်င္ၾကသလို၊ အခ်ိဳ႕ကလည္း ေျပာခ်င္မွ ေျပာမွာပါ။ ျပန္မေျပာလို႕ စိတ္မညစ္ပါနဲ႕။ ကိုယ္ေတြနဲ႕ ေျပာခ်င္မယ့္သူေတြကို ဆက္ရွာၾကည့္ပါ။

ဃ။ တစ္ေယာက္ထဲ ေလ့က်င့္ပါ။

——————————-

၁၀ — ေန႕စဥ္မွတ္တမ္း၊ မွတ္စု၊ သံုးသပ္လႊာ၊ စာ ေတြ ေရးၾကည့္ပါ။

ကၽြန္မဆိုရင္ မရွိတဲ႕ – မသိတဲ့ တစ္စံုတစ္ေယာက္ဆီကိုစာေရးေလ့ရွိတယ္။ ကိုယ္တစ္ေန႕တာ လုပ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ေတြ႕ခဲ့ ျမင္ခဲ့တာေတြကို အဲဒီ့လူကိုေျပာျပတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကၽြန္မရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းလည္းျဖစ္ ဆရာမလည္းျဖစ္တဲ့သူဆီကို စာေရးတယ္။ သူ႕ဆီကို ပို႕ပို႕ မပို႕ပို႕ စာေရးတယ္။ စာေရးဖို႕အတြက္ ကၽြန္မ အေၾကာင္းအရာေတြကို စဥ္းစားရသလို ဘယ္လိုေရးမလဲဆိုတာကိုလည္း စဥ္းစားရတယ္။ ႏွုတ္ကေျပာရဲဖုိ႕အတြက္ ဒီလို စာေရးေလ့က်င့္တာကလည္း ပံ့ပိုးမွုေပးပါတယ္။ 

၁၁ — အသံထြက္ျပီး ဖတ္ၾကည့္ပါ။ အသံသြင္းျပီး နားေထာင္ၾကည့္ပါ။

ကိုယ္ေရးထားတဲ့ စာကိုျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ္ဖတ္ခ်င္တဲ့ စာအုပ္ကိုျဖစ္ျဖစ္ အသံထြက္ျပီး အသံေနအသံထားအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အျဖတ္အေတာက္ မွန္မွန္နဲ႕ အသံေတြပီေအာင္ ဖတ္ၾကည့္ပါ။ အသံပီေအာင္ဆိုတာ (s, t, d)စတဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာပါတဲ့ စကားလံုးေတြရဲ႕ အသံကို ခ်န္မထားပဲ ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ဖုိ႕ကိုေျပာတာပါ။ အဆင္ေခ်ာလာရင္ အသံသြင္းၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္အသံကို ျပန္နားေထာင္ၾကည့္ပါ။ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲဆိုတာ ေလ့လာနုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္မဆိုရင္ အခုခ်ိန္ထိ အသံထြက္ျပီး ဖတ္ရတာ ၾကိဳက္တယ္။ (ဗြီဒီယိုရိုက္ခ်င္ရင္လည္း ရိုက္ၾကည့္ပါ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္လို ေျပာလဲဆိုတာသိနိုင္တာေပါ့။)

ကဲ အဂၤလိပ္စာ သင္မယ္ဆိုရင္ နည္းလမ္းေတြက အမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္။ ဒီေန႕အတြက္ကေတာ့ ဒီမွ်ပါပဲ။ အခုမွ်ေဝခဲ့တာေတြကေတာ့ ကၽြန္မ အဓိက လုပ္ခဲ့တဲ့နည္းလမ္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ အားလံုးကို မွတ္မိေစခ်င္တဲ့ အခ်က္ (၃) ခ်က္ကေတာ့ ”  ၁ – ဘာသာစကားဆိုတာ အၾကားအားျဖင့္၊ အျမင္အားျဖင့္  စတင္သင္ယူတယ္၊ ႏွုတ္အားျဖင့္၊ အေရးအားျဖင့္ ျပန္လည္ အသံုးျပဳတယ္။  Speaking တက္ခ်င္လို႕ဆိုျပီး တစ္မ်ိဳးထဲ သင္လို႕မရပါဘူး။ Reading, Writing, Speaking, Listening အားလံုး ေလ့က်င့္ဖို႕လိုပါတယ္။ 

၂ – ပတ္ဝန္းက်င္ကလူေတြရဲ႕ ပံ့ပိုးမွဳက အေရးပါသလို၊ ကိုယ္တုိင္ကလည္း ေလ့လာထားတဲ့ အရာေတြကို အျမဲစမ္းျပီး သံုးေနဖုိ႕လိုတယ္။ ဘာသာစကားေလ့လာတဲ့အခါ ဘာသာစကားရဲ႕ သဒၵါေတြ၊ စည္းမ်ဥ္းေတြကိုၾကည့္ပဲ ေလ့လာလို႕ မရဘူး၊ ဘာသာစကားကို အသံုးျပဳျပီး ေျပာမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ေလ့လာမွ ပိုထိေရာက္တယ္။

၃ – ျပီးရင္ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ ကၽြန္မတို႕တစ္ေတြ ေမြးေမြးခ်င္းကေန အခုအခ်ိန္ထိ အသစ္ေတြ သင္ယူေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာ သင္ယူတဲ့အခါမွာလဲ အခုသင္ အခုတတ္ဆိုတာမ်ိဳးက မျဖစ္နုိင္တဲ့အတြက္ တစ္လေလာက္ အျပတ္သင္၊ ေႏြရာသီအတတ္သင္ေတြဆိုတာ မျဖစ္နုိင္ဘူးဆိုတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ဘာသာစကားတစ္ခုကို ကၽြမ္းက်င္ဖို႕ အခ်ိန္၊သင္ယူလိုစိတ္၊ပူးေပါင္းမွဳ၊ဗဟုသုတ အမ်ားၾကီးလိုပါတယ္။” 

ကၽြန္မရဲ႕ သင္ယူမွု အေတြ႕အၾကံဳကေန တစ္စံုတစ္ခု ရလုိက္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မ ဝမ္းသာမိမွာပါ။ အားလံုး သင္ယူမွဳမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕သူေတြ ျဖစ္ၾကပါေစ။

ေမတၱာျဖင့္….

                Sayarma-ဆရာမ Photo : ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ New Yorkမွာ ကလင္တန္ရဲ႕ သမီး Chelsea Clinton, အိႏၵိယက နိုလ္ဘယ္ဆုရွင္ Kailash Satyarthi, တရုတ္နုိင္ငံ the Sun Media က Yang Lanတို႕နဲ႕အတူ အဖြင့္ေဆြးေႏြးစကားဝိုင္းမွာ ေျပာခဲ့စဥ္တုန္းကပါ။ ကၽြန္မရဲ႕ အဂၤလိပ္စာ သင္ယူမွဳရဲ႕ မွတ္တိုင္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ မွ်ေဝျခင္းျဖစ္ပါတယ္။